Automatisch krijgen waar u recht op hebt?

Woensdag 8 november 2023 heeft Diana Starmans, lid van de Raad van Bestuur van de SVB en stuurgroeplid Staat van de Uitvoering, als panellid deelgenomen aan Staatpraat. Met Staatpraat brengt de stuurgroep Staat van de Uitvoering mensen bij elkaar vanuit diverse invalshoeken, om in gesprek te gaan over onderwerpen in de Staat van de Uitvoering. Gegevensdeling stond deze keer centraal als onderwerp.

Gemakkelijker krijgen waar u recht op hebt

Niet iedereen maakt gebruik van de regeling(en) waar recht op bestaat. Dit kan ertoe leiden dat mensen onnodig onder het sociaal minimum leven. Voor de uitvoering van haar taken beschikt de overheid over de gegevens van burgers. Het delen van deze gegevens maakt mogelijk dat publieke dienstverleners zoals de SVB hun dienstverlening meer proactief kunnen inrichten. Daarin zijn al veel stappen gezet, maar er is nog meer nodig om burgers proactief en gericht te kunnen benaderen. Tijdens Staatpraat werden drie best practices van gegevensdeling uitgelicht:

  • De Persoonlijke GezondheidsOmgeving van Stichting MedMij biedt burgers inzicht in en regie over hun eigen medische gegevens; 
  • In het datalab van Rijkswaterstaat krijgen medewerkers de ruimte om te experimenteren om de digitale transformatie te versnellen; 
  • In het Groeipakket Vlaanderen worden toeslagen voor kinderen automatisch toegekend. Dat is mogelijk doordat het systeem zo is gedigitaliseerd dat gegevensdeling tussen verschillende instanties veilig en op een effectieve manier kan. Hierdoor is het aantal gezinnen in Vlaanderen dat in aanmerking komt voor een extra sociale toeslag, verdubbeld.

Deze voorbeelden en de vele reacties uit de zaal bieden ook perspectief voor de publieke dienstverlening in Nederland.

Privacy

Op dit moment mogen publieke dienstverleners gegevens van burgers alleen onderling delen als daar een wettelijke grondslag voor is. Privacywetgeving (AVG) vormt vaak een belemmering bij gegevensdeling, mede omdat er bij de interpretatie van de regels liever aan de veilige kant gebleven wordt. Daardoor worden niet alle mogelijkheden benut die er nu al zijn. Om dit te verbeteren kijkt de Staat van de Uitvoering ook naar inspirerende voorbeelden uit andere landen. Zo ook naar Denemarken. Hier heeft iedere burger toegang tot een gepersonaliseerd loket voor de gehele Deense overheid: Borger.dk. Men kan daar terecht voor onder andere inzage in en correctie van persoonsgegevens, aanvragen en toekenningen van (onder meer) subsidies en vergunningen, en pensioen- en burgerzaken.